جلائی ابرقوئی، سید رسول ( 1 شهریور ۱۳۳۴-19 دی ۱۳۶۵)، مسئول واحد مهندسی ـ رزمی لشکر ۱۹ فجر نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
سید رسول جلائی ابرقوئی در شهر ابرکوه* استان یزد* متولد شد. پدرش، سید مرتضی، مغازهدار و مادرش، فاطمه کارگر، خانهدار بود و آنان بهجز سید رسول، دو فرزند دیگر نیز داشتند. او پس از گذراندن دورۀ ابتدایی در مدرسه نَسَفی زادگاهش، بهسبب مشکلات اقتصادی، تحصیل را رها کرد و برای کمک به تأمین مخارج زندگی به شیراز رفت و در آنجا، به کارهای بنایی پرداخت. دورۀ خدمت نظام وظیفه را از ۱۳۵۳-1355 ش، در تهران گذراند و پس از پایان خدمت، به شیراز بازگشت. در ۱۳۵۶ ش، با تشدید مبارزات مردمی بر ضد حکومت پهلوی دوم (1320-1357 ش) او نیز در راهپیماییهایی مردمی، شرکت کرد (اداره ... ؛ بهرامیان، ص ۵۳؛ تحقیقات ... ، بش؛ همسفران ... ، ص ۱۲۶-127؛ جلائی ابرقویی، سید مجید).
جلائی ابرقوئی در ۱۳۵۹ ش، با شهین بقایی ازدواج کرد و حدود دو سال بعد، به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شیراز درآمد و با گذراندن دورۀ آموزش عمومی نظامی، در خرداد ۱۳۶۱، به تیپ ۳۳ المهدی(عج)، که در آن زمان در منطقة شلمچه (جنوب غربی استان خوزستان) مستقر بود، فرستاده شد (همو؛ تحقیقات، بش).
او نخست، مسئول پشتیبانی و تعمیرات واحد مهندسی ـ رزمی تیپ شد و با این مسئولیت در عملیات رمضان (22 تیر ۱۳۶۱)، جبهة جنوبی، شرق بصره، با هدف تهدید بصره و حضور در حاشیۀ شطالعرب، شرکت کرد؛ سپس در ۱۷ مهر ۱۳۶۱، معاون مهندسی ـ رزمی تیپ امام سجاد(ع) شد و با همین مسئولیت در این عملیاتها حضور یافت: ۱. محرم (10 آبان ۱۳۶۱)، در جبهة جنوبی، منطقۀ عین خوش، زبیدات، با هدف تصرف سرپل در منطقة العمارة عراق و آزادسازی ارتفاعات مرزی؛ ۲. والفجر مقدماتی (17 بهمن ۱۳۶۱)، در جبهة جنوبی، شمال چزابه، بهمنظور پیشروی به سوی العماره و تهدید آن؛ و ۳. والفجر ۱(21 فروردین ۱۳۶۲)، در جبهة جنوبی، جبل فوقی، با هدف پیشروی به سوی العماره و تهدید آن (همان، بش).
در ۲۸ فروردین ۱۳۶۲، به دنبال تغییر سازمان تیپ امام سجاد(ع) و تشکیل لشکر ۱۹ فجر، او در این یگان ادامة خدمت داد و در عملیات خیبر (3 اسفند ۱۳۶۲)، در جبهة جنوبی، تالاب هورالهویزه (هورالعظیم، غرب دشت آزادگان)، با هدف عبور از آن منطقه و تهدید بصره، شرکت کرد. یک سال بعد در عملیات بدر (20 اسفند ۱۳۶۳)، در جبهة جنوبی، تالاب هورالهویزه، با هدف قطع جادة بصره ـ العماره و تهدید بصره، حضور یافت؛ سپس، در عملیات قدس ۳ (19 تیر ۱۳۶۴)، در منطقة عملیاتی جنوب غربی دهلران با هدف ضربهزدن به دشمن، که لشکر ۱۹ فجر آن را اجرا کرد، با سمت جانشین واحد مهندسی ـ رزمی شرکت کرد.. پس از این عملیات او در چند عملیات آفندی و پدافندی دیگر، با همان سمت، منشأ خدماتی مهم در پشتیبانی از واحدهای رزم لشکر بود، از جمله: ۱. والفجر ۸ (20 بهمن ۱۳۶۴)، در جبهة جنوبی، فاو (شبه جزیرهای در جنوب شرقی عراق) با هدف تصرف آن منطقه و تهدید بصره؛ ۲. کربلای ۴ (3 دی ۱۳۶۵)، در جبهة جنوبی، ابوالخصیب، با هدف تصرف ابوالخصیب و محاصرۀ نیروهای عراقی مستقر در شبهجزیرۀ فاو و تهدید بصره؛ و ۳. کربلای ۵ (19 دی ۱۳۶۵)، در جبهة جنوبی، شلمچه، با هدف تصرف آن منطقه و پیشروی به سوی بصره (همان، بش؛ بصیری).
او سرانجام، در جریان عملیات کربلای ۵، براثر اصابت ترکش به قلبش به شهادت رسید و در روضبببالشهدای زادگاهش به خاک سپردند (سرکوبی، ص ۱۹۶، ۲۲۶، ۲۶۴، ۲۹۳؛ فرهنگ ... ، ذیل نام؛ بصیری؛ سپاه ... ).
شهید جلائی ابرقوئی، بیشتر اوقات، در حال خدمت در جبهه بود و بسیار کم، به مرخصی میرفت، از دیگر ویژگیهای او افزونبر جدیت در تأمین معاش خود و خانواده، بخشندگی و سخاوتمندیاش بود. او در عبادت کوشا بود و لحظهای از یاد پروردگار غافل نمیشد (بابایی ابرقویی، ص ۷۵۳؛ تحقیقات، بش).
در قسمتی از وصیتنامۀ وی چنین آمده است: «پدر و مادر، امیدوارم که این فرزند کوچک خود را ببخشید و از خدای بزرگ برایم طلب مغفرت و آمرزش کنید. محمدحسین جان، پسرم، پس از من دلم میخواهد که راه من را ادامه دهی و خواهرانت نیز راه زینب را ادامه دهند» (بش).
از او سه فرزند به نامهای محمدحسین، آسیه و سمیه به یادگار مانده است.
مآخذ: ادارة ثبتاحوال شهرستان ابرکوه، شناسنامه، سند بیتا، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ بابایی ابرقویی، محمدرضا، همگام با حماسه (نقش شهرستان ابرکوه در دفاع مقدس)، یزد: خطشکنان، ۱۳۹۵ ش؛ بصیری، احمد (همرزم شهید)، مصاحبه سید داوود سید محسنی، ۲۰ مهر ۱۳۹۸؛ بهرامیان، محمدحسین، خلاصۀ خوبیها (زندگینامۀ سرداران شهید استان فارس)، شیراز: ستاد کنگرۀ سرداران و ۱۴۶۰۰ شهید استان فارس، ۱۳۹۰ ش؛ تحقیقات منتشرنشدة کنگرۀ بزرگداشت سرداران و ۴۰۰۰ شهید استان یزد (دفتر اطلاعات فردی شهید سید رسول جلائی ابرقوئی)، بیتا، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ جلائی ابرقوئی، سید رسول، وصیتنامه، سند بیتا، سند بش، موجود در همانجا؛ جلائی ابرقوئی، سید مجید (برادر شهید)، مصاحبه با سید داود سید محسنی، ۱۵ مهر ۱۳۹۸؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان یزد، فرم اطلاعات فردی شهدا و مفقودین، سند بیتا، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ سرکوبی، احمد، با کاروان عشق (لشکر ۱۹ فجر در هشت سال دفاع مقدس)، شیراز: کنگرة سرداران و چهارده هزار شهید استان فارس، بهار ۱۳۷۸ ش؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهشهای بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ همسفران خورشید (زندگینامة سرداران شهید استان یزد)، به کوشش حسن واحدیان اردکانی و مهدی واحدیان اردکانی، تهران: کنگرۀ سرداران و ۴۰۰۰ شهید استان یزد، ۱۳۸۱ ش.
/ محمدعلی دهقانپور فراشاه/